Të dhënat e fundit të INSTAT tregojnë një realitet të trishtë: burrat paguhen më shumë se gratë, edhe pse këto të fundit janë më të arsimuara. Vetëm në 5 nga 36 grupet e profesioneve, gratë marrin paga më të larta. Por pabarazia nuk ndalet vetëm në paga. Ajo shtrihet edhe tek produktet që krijohen dhe ofrohen për gra e vajza, të cilat shpesh kushtojnë më shumë vetëm sepse janë rozë. Ky fenomen njihet si “taksa rozë”.
Çfarë është taksa rozë?
Edhe pse quhet taksë, nuk është një tarifë e vërtetë e vendosur nga qeveria. Përkundrazi, është një praktikë e heshtur që përdoret nga kompanitë për të përfituar nga blerëset femra. Produktet për gra - edhe kur janë identike me ato për burra - shpesh kanë çmime më të larta vetëm për shkak të paketimit, ngjyrës, ose mënyrës se si reklamohen.
Si funksionon?
Diferencat në çmime nisin që tek produktet për fëmijë. Një biçikletë rozë kushton deri në 1000 lekë më shumë se një e zezë, edhe pse kanë të njëjtin funksion. E njëjta logjikë aplikohet edhe për produktet e përditshmërisë: shampot, brisqet, peshqirët, madje edhe veshjet për gratë janë shpesh më të shtrenjta se ato për burrat.
Dhe mos harroni reklamat që na bindin: “Kjo është shampo speciale për flokë të dëmtuar”. Në fakt, po e lexon përbërjen, është e njëjta gjë si ajo që përdor kushëriri yt, por ai e merr me gjysmën e çmimit.
Por problemi nuk ndalet këtu. Nëse një produkt reklamohet për gra, shanset janë që të ketë një çmim më të lartë. Me pak fjalë, gratë, të cilat paguhen më pak, përfundojnë duke shpenzuar më shumë për produkte të zakonshme, shpesh pa e kuptuar.
Sepse marketingu ka zbuluar një të vërtetë të hidhur për ne: gratë janë konsumatorë të zgjuara, por gjithashtu emocionale. “Merr këtë, se është për ty!” - dhe ja ku e blejmë, pa e menduar dy herë. Për kompanitë, është si të luajnë një lojë ku rregullat i shkruajnë vetë.
Çfarë mund të bëhet?
Në Shqipëri, mjafton një vizitë në një qendër tregtare për të vënë re se taksa rozë është e pranishme. Ndërgjegjësimi për këtë fenomen është hapi i parë për ta luftuar. Gratë duhet të kërkojnë transparencë nga kompanitë dhe të bëjnë zgjedhje të zgjuara kur bëjnë blerje.
