Largimi i Egli Takos nga “Big Brother VIP” për arsye shëndetësore ka ngritur pikëpyetje mbi mënyrën se si ky format trajton mirëqenien mendore të konkurrentëve. Egli pranoi publikisht se e kishte përjetuar shumë keq ndarjen me Olsin dhe se kishte kërkuar ndihmë psikologjike edhe përpara hyrjes në shtëpi. Kjo sjell në vëmendje një çështje më të gjerë: sa të rrepta janë procedurat e përzgjedhjes për të siguruar që banorët mund ta përballojnë presionin e lojës? A ka produksioni masa të qarta për të mbrojtur shëndetin mendor të konkurrentëve, apo ky aspekt mbetet një detaj dytësor për hir të spektaklit?

Si funksionon në teori vlerësimi i shëndetit mendor në reality show-t ndërkombëtare?

Në vendet ku “Big Brother” është një format i konsoliduar prej vitesh, si në SHBA dhe Kanada, ekzistojnë standarde strikte për përzgjedhjen e konkurrentëve, duke përfshirë:

• Vlerësime psikologjike: Konkurrentët kalojnë teste dhe intervista të detajuara për të përcaktuar nëse janë emocionalisht të qëndrueshëm për sfidat e izolimit.

• Kontroll mjekësor i plotë: Përveç shëndetit fizik, analizohen edhe historitë e mëparshme të problemeve mendore për të shmangur përkeqësimin e gjendjes së tyre gjatë qëndrimit në shtëpi.

• Mbikëqyrje gjatë programit: Në shumë raste, ka psikologë në dispozicion për t’u konsultuar me konkurrentët dhe nëse një person shfaq shenja shqetësuese, ndërhyhet menjëherë.

Këto masa synojnë të parandalojnë episode të rënda emocionale që mund të ndikojnë jo vetëm te individi, por edhe te dinamika e shtëpisë. Edhe pse çdo vend që merr patentën e përshtat sipas kontekstit të vet, “Big Brother” gjithmonë këshillon që në shtëpi të mos pranohen persona që kanë pasur kriza të forta të shëndetit mendor.

Po në Shqipëri?

Në teori, edhe “Big Brother Albania” duhet të ndjekë standarde të ngjashme për përzgjedhjen e konkurrentëve. Procesi përfshin:

1. Vlerësim psikologjik dhe mjekësor: Kandidatët supozohet të intervistohen nga profesionistë për të vlerësuar nëse janë të aftë emocionalisht për të përballuar izolimin dhe stresin e lojës.

2. Analizë e historisë mjekësore: Nuk duhet të pranohen persona që kanë kaluar episode të rënda depresioni, ankthi apo çrregullime të tjera mendore të pakontrolluara.

3. Menaxhim i medikamenteve: Personat që marrin ilaçe për probleme të shëndetit mendor duhet të jenë nën mbikëqyrje të rreptë për të garantuar stabilitetin e tyre gjatë programit.

Por në praktikë, sa rigoroz është ky kontroll? Raste të kaluara kanë treguar se kjo pjesë mund të mos trajtohet me seriozitetin e duhur.

Rastet që tregojnë mungesën e kontrollit të duhur

Largimi i Egli Takos nuk është rasti i parë ku një konkurrent nuk ka mundur të përballojë presionin e lojës. Në edicione të mëparshme kemi parë:

• Fifi

Gjatë qëndrimit të saj në shtëpi, përjetoi momente të rënda emocionale, duke pësuar një krizë të dukshme përpara kamerave. Stresi i izolimit ndikoi ndjeshëm në mirëqenien e saj.

• Semi Jaupaj

Përjetoi ankth të fortë, veçanërisht për shkak të Fifit, e cila ecte nëpër shtëpi me shkop, duke ndikuar në ndjesinë e sigurisë brenda ambienteve të shtëpisë.

• Big Mama

U largua pas një shpërthimi emocional kundrejt Antonelës, duke treguar se nuk mund të menaxhonte situatat e konfliktit të vazhdueshëm.

• Ermiona Lekbello dhe Eva Alikaj

Të dyja u skualifikuan nga “Big Brother VIP” për përdorimin e dhunës verbale dhe kërcënimeve ndaj banorëve të tjerë. Ermiona u përjashtua pas debateve të ashpra dhe përdorimit të gjuhës së papërshtatshme, ndërsa Eva u skualifikua për shprehje kërcënuese.  

Këto raste nuk nënkuptojnë që personat me ankth ose vështirësi të tjera emocionale nuk duhet të lejohen të marrin pjesë në reality show. Problemi lind kur pranohen individë që nuk kanë aftësinë për të menaxhuar stresin në kushte izolimi, duke dëmtuar veten dhe duke ndikuar negativisht në dinamikën e lojës.

A po e menaxhon si duhet produksioni mirëqenien mendore të konkurrentëve?

Rasti i Egli Takos ka ngjallur reagime edhe për mënyrën si u komunikua largimi i saj. Pasi shprehu se nuk ishte mirë, ajo u shtrydh emocionalisht nga situatat e shtëpisë dhe përfundoi duke marrë ilaçe, ndërsa produksioni e justifikoi me një “virozë”. Kjo ngre një tjetër shqetësim: Sa transparent është produksioni në trajtimin e problemeve të tilla?

Duke marrë parasysh që reality show-t përfitojnë nga drama dhe emocionet e forta, është e rëndësishme që të mos shndërrohen në eksperimente sociale me njerëz që nuk janë të gatshëm të përballojnë formatin.

“Big Brother” ka nevojë për rregulla më të rrepta

Produksioni ka përgjegjësi për mirëqenien e konkurrentëve.Nëse vazhdojnë të pranohen persona që janë emocionalisht të brishtë, rastet si ai i Egli Takos do të ndodhin sërish. Nëse duam një reality show që të mos shndërrohet në një “eksperiment” mbi gjendjen emocionale të njerëzve, vlerësimi i shëndetit mendor duhet të jetë një kriter real, jo thjesht një formalitet. Produksioni mund ta argëtojë publikun pa sakrifikuar mirëqenien mendore të konkurrentëve.

Në fund të fundit, spektakli mund të jetë po aq argëtues edhe pa e bërë dramën emocionale të konkurrentëve thelbin e tij.

Copyright Anabel.al / Ndalohet ribotimi pa lejen e redaksisë.