Rastet e kancerit tek të rinjtë janë në rritje. Në fakt, grupmosha e vetme që ka shënuar rritje të rasteve me kancer nga viti 1995 deri në 2020 është pikërisht ajo e të rinjve. Kjo ka bërë që shumë njerëz të pyesin: “Kur është momenti i duhur për të bërë një mamografi?”

Kur duhet të bëni një mamografi?

Sipas Dr. Arif Kamal, zyrtar i lartë në Shoqatën Amerikane të Kancerit, gratë duhet të fillojnë të konsiderojnë mamografinë që në moshën 40-vjeçare dhe ta diskutojnë këtë me mjekun e tyre. Ai rekomandon që mamografia të bëhet çdo vit pas kësaj moshe.

“Ulja e moshës për mamografinë në 40 vjeç është një hap i rëndësishëm, sepse çdo vit diagnostikohen rreth 60,000 raste me kancer gjiri tek gratë nën 50 vjeç,” shpjegon Dr. Stacy Smith-Foley, drejtoreshë e Qendrës së Gjirit në CARTI.

Përveç kësaj, ndryshimi i moshës së rekomanduar synon të adresojë edhe pabarazitë në shëndet. Për shembull, gratë me ngjyrë kanë më shumë gjasa të diagnostikohen me kancer gjiri para moshës 40 vjeç dhe kanë një normë vdekshmërie 40% më të lartë se gratë e bardha.

Po rritja e rasteve me kancer tek të rinjtë?

Ndërsa shqetësimi për rritjen e rasteve të kancerit tek të rinjtë është i kuptueshëm, Dr. Kamal thotë se nuk ka ende prova të mjaftueshme për të ndryshuar rekomandimet dhe për të nisur mamografinë para moshës 40 vjeç, përveç rasteve me faktorë rreziku.

Cilët janë faktorët e rrezikut?

Nëse keni faktorë të caktuar rreziku, mund të jetë e nevojshme të filloni kontrollet më herët. Disa prej tyre përfshijnë:

• Historia familjare: Nëse keni një familjar të afërt (nënë, motër, baba, vëlla) me kancer gjiri, rekomandohet që të nisni mamografinë 10 vjet para moshës kur u diagnostikua ai person.

• Ekspozimi ndaj rrezatimit: Nëse keni pasur ekspozim të hershëm ndaj rrezatimit, për shembull, në rastet e skanimeve të shumta për probleme me zemrën apo mushkëritë, duhet ta diskutoni me mjekun.

• Mosha e menstruacioneve të para: Gratë që kanë pasur menstruacionet e para në moshë të hershme (p.sh., 10-11 vjeç) janë më të rrezikuara se ato që i kanë pasur në moshën 13-14 vjeç, për shkak të ekspozimit më të gjatë ndaj estrogjenit.

• Shtatzënia dhe gjidhënia: Gratë që nuk kanë pasur fëmijë ose nuk kanë ushqyer me gji kanë një rrezik më të lartë, sepse shtatzënia dhe gjidhënia reduktojnë ekspozimin ndaj hormoneve.

• Sindromat e kancerit: Nëse në familjen tuaj ka raste me kancer të stomakut, gjirit, vezoreve apo edhe të zorrës së trashë, mund të jeni më të rrezikuara. Në këto raste, mund të jetë e nevojshme të bëni teste gjenetike dhe të filloni kontrollet më herët.

Pra, a duhet të shqetësoheni?

Nëse nuk keni faktorë të lartë rreziku, mund të ndiqni rekomandimet për të filluar mamografinë në moshën 40 vjeç. Por nëse keni ndonjë nga faktorët e mësipërm, është e rëndësishme të flisni me mjekun për të përcaktuar planin më të mirë për ju. Në çdo rast, kontrolli i rregullt dhe njohja e trupit tuaj është gjithmonë një hap i mirë drejt parandalimit dhe zbulimit të hershëm.

Burime: PopSugar

Cancer cases among young people are on the rise. In fact, the only age group that saw an increase in cancer cases from 1995 to 2020 was young adults. This has many people asking, “When is the right time to get a mammogram?”

When should you have a mammogram?

According to Dr. Arif Kamal, a senior official at the American Cancer Society, women should start considering mammograms as early as age 40 and discuss this with their doctor. He recommends that mammograms be done annually after that age.

“Lowering the age for mammography to 40 is an important step, because each year about 60,000 cases of breast cancer are diagnosed in women under 50,” explains Dr. Stacy Smith-Foley, director of the Breast Center at CARTI.

In addition, the change in recommended age also aims to address health disparities. For example, women of color are more likely to be diagnosed with breast cancer before age 40 and have a 40% higher mortality rate than white women.

What about the increase in cancer cases among young people?

While concern about the increase in cancer cases in young people is understandable, Dr. Kamal says there is not yet enough evidence to change recommendations and start mammography before age 40, except in cases with risk factors.

What are the risk factors?

If you have certain risk factors, you may need to start screening earlier. Some of these include:

• Family history: If you have a close relative (mother, sister, father, brother) with breast cancer, it is recommended that you start mammography 10 years before the age when that person was diagnosed.

• Radiation exposure: If you have had previous exposure to radiation, for example, in cases of multiple scans for heart or lung problems, you should discuss this with your doctor.

• Age of first menstruation: Women who had their first menstruation at an early age (e.g., 10-11 years old) are at higher risk than those who had it at 13-14 years old, due to longer exposure to estrogen.

• Pregnancy and breastfeeding: Women who have not had children or have not breastfed have a higher risk, because pregnancy and breastfeeding reduce exposure to hormones.

• Cancer syndromes: If your family has a history of stomach, breast, ovarian, or even colon cancer, you may be at higher risk. In these cases, it may be necessary to undergo genetic testing and start screening earlier.

So, should you be worried?

If you don't have high risk factors, you can follow the recommendations to start mammograms at age 40. But if you have any of the above factors, it's important to talk to your doctor to determine the best plan for you. In any case, regular checkups and knowing your body is always a good step towards prevention and early detection.

Sources: PopSugar