Health

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit zhvillojnë peceta higjienike që mund të zbulojnë kancerin

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit
Pinterest/@freepik

Studiuesit në Institutin Federal Zviceran të Teknologjisë në Cyrih (ETH) kanë zhvilluar për herë të parë një teknologji në një pecetë higjienike që zbulon bioshënjues në gjakun menstrual. E ashtuquajtura MenstruAI premton diagnoza të hershme për sëmundje të ndryshme, madje edhe forma të kancerit, me metodën më pak invazive të mundshme. 

Procesi është si më poshtë: Ne vendosim pecetën higjienike që ka një sensor të integruar dhe, pasi e përdorim, bëjmë një fotografi të saj dhe përdorim një aplikacion për të analizuar mostrën e gjakut.

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit

Është e habitshme, thonë studiuesit, se sa pak kërkime mjekësore janë bërë mbi gjakun menstrual, edhe pse vlerësohet se mbi 1.8 miliardë gra në botë kanë menstruacione. 

"Kjo pasqyron një mungesë sistemike interesi për shëndetin e grave", tha Lucas Dosnon , autori kryesor dhe student doktorature në Universitetin e Cyrihut.

“Deri më tani, gjaku menstrual është trajtuar si diçka “e padobishme”. Ne tregojmë se është një burim i vlefshëm informacioni ", shtoi Dosnon. 

Në veçanti, ai përmban qindra proteina, variacionet e të cilave mund të shoqërohen me sëmundje të ndryshme, madje edhe me endometriozë ose kancer ovarian.

Studiuesit zviceranë, në veçanti, po përqendrohen te proteina C-reaktive , një tregues i përgjithshëm i inflamacionit, te shënuesi i kancerit CEA , i cili zakonisht është i lartë në të gjitha llojet e kancerit, dhe te proteina CA-125 , e cila është e lartë në rastet e endometriozës dhe kancerit ovarian. Në këtë fazë, po studiohen më shumë bioshënjues të bazuar në proteina që potencialisht mund të shtohen në listën e testeve.

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit

Pas një testi fillestar në një grup të vogël vullnetarësh, shkencëtarët tani synojnë të testojnë MenstruAI në mbi njëqind njerëz të tjerë. Në bashkëpunim me ideatorët e projektit, ata po kërkojnë gjithashtu të optimizojnë përvojën e përdorueseve të këtyre pecetave.

Nëse gjithçka shkon mirë, do të zhvillohet në një mjet diagnostikues të thjeshtë dhe të lirë që mund të shpëtojë edhe jetë. Dhe do të shfrytëzojë një funksion të trupit që ka qenë tabu deri më tani: 

“Kur flasim për kujdesin ndaj shëndetit tonë, nuk mund ta përjashtojmë thjesht gjysmën e njerëzimit ”, vëren profesoresha e Universitetit të Cyrihut, Inge Herrmann, duke theksuar se edhe në qarqet shkencore menstruacionet ende trajtohen si një tabu.

 Lucas Dosnon shtoi: 

“Programe aq guximshme janë të nevojshme për të thyer modelet ekzistuese të sjelljes dhe për të siguruar që shëndeti i grave më në fund të marrë vendin që meriton.”

REELS

Me @duavize_ , rekrutimi i punëtorëve të huaj bëhet më i thjeshtë dhe më i sigurt. Dua Vizë ofron 20% ulje për rekrutimin e stafit të huaj nga Filipinet, Egjipti, India dhe shumë vende të tjera, për të gjitha bizneset që duan të zgjerohen në 2026-n. ⏳ Oferta është e vlefshme deri më 20 janar 2026. ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Goca, vraponi për te @kfarma.al sepse kanë nisur “12 Days of Christmas” dhe kjo është arsyeja perfekte për shopping pa ndjenja faji. Gift box-e festive, sete perfekte për dhurata (ose për veten se self-love is a must 💅). Surprizat vazhdojnë: deri në 80% ULJE për produktet koreane. 12 ditë, 12 surpriza, pafund arsye për t’u përkëdhelur 💕

🥰 Gala flet si dikush që nuk është mësuar të frenohet. E lirshme, e veçantë në mënyrën si shprehet, thellësisht feminore në energjinë që përcjell. 🤍 Bravo prindërve që e kanë lënë të jetojë në botën e saj, të ëndërrojë pa frikë, të rritet pa kufij. Sepse disa shpirtra nuk duhen formuar, duhen mbrojtur.

Vetes apo njerëzve të dashur? 👀 S’ka rëndësi…Dhurata më e bukur këtë fundvit është energji & mirëqenie në SunRide. SunGiving Tree është plot surpriza dhe promocione. Mund t’i blini lehtësisht në studio ose në linkun në bio në @sunride.al

. . Video Credits: @bhavithamandava

Lëkura jote meriton kujdes që shkon përtej sipërfaqes. ✨ Mezoterapia për sytë, fytyrën dhe qafën në @estetikinternationalalbania ju rikthen freskinë, ndriçimin dhe shëndetin e lëkurës në mënyrë natyrale. Bukuria nuk ka nevojë për ekzagjerim, vetëm për kujdesin e duhur. ℹ️Për më shumë informacion, linkun e gjeni në stories / highlights.

Ndonjëherë nuk ka nevojë të ndryshosh asgjë tek vetja - vetëm sytë që të shohin!

Ledian Agallijaj duket se u përpoq t’i shuajë aludimet për një ndarje mes tij dhe Elhaidës. Në një story për Instagram, balerini postoi një video të Elhaidës duke perfomuar dje mbrëmë në skenën e Festivalit të Këngës, shoqëruar me etiketimin e Elhaidës dhe një emoji diamanti.  Elhaida vazhdon të mos e ndjekë Ledianin në Instagram. Përsërisim se mund të jetë thjesht një incident. E ftuar në “The Dalina Show”, Elhaida rrëfeu më shumë për historinë e dashurisë me Ledianin, e cila nisi 3 vite më parë gjatë “Dancing With the Stars”, duke pranuar se lidhja e tyre kishte kaluar vështirësitë e veta.  “Sa herë e shoh, ndonjëherë bëhem egoiste, duke menduar ‘unë bëj skenat, bëj këtë, bëj atë, ti çfarë bën?’ dhe kemi zëniet tona si çdo çift... po sa herë e shoh, ai hyn në të njëjtën dhomë që jam unë dhe i ndrijnë sytë akoma pas tre vitesh, më bën të kuptoj që është shumë e thjeshtë, është më e thjeshtë se ç’mendojmë,” tregoi sinqerisht Elhaida duke u përlotur. Për më shumë detaje, linku në Stories. Video Credits: @andiivrapi

Lot @meritonrama_

Si ju dukën Arilena dhe Salsano si prezantues të “Festivalit të Këngës”?

Medicine "turns its eyes" on women: Researchers develop sanitary napkins that can detect cancer

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit
Pinterest/@freepik

Researchers at the Swiss Federal Institute of Technology in Zurich (ETH) have developed for the first time a technology in a sanitary napkin that detects biomarkers in menstrual blood. The so-called MenstruAI promises early diagnosis of various diseases, even forms of cancer, in the least invasive way possible. 

The process is as follows: We insert the sanitary napkin that has a built-in sensor and, after using it, we take a picture of it and use an app to analyze the blood sample.

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit

It's surprising, researchers say, how little medical research has been done on menstrual blood, even though it's estimated that over 1.8 billion women in the world menstruate. 

"This reflects a systemic lack of interest in women's health," said Lucas Dosnon, lead author and doctoral student at the University of Zurich.

"Until now, menstrual blood has been treated as something 'useless'. We show that it is a valuable source of information," Dosnon added. 

In particular, it contains hundreds of proteins, variations of which can be associated with various diseases, even endometriosis or ovarian cancer.

The Swiss researchers, in particular, are focusing on C-reactive protein, a general indicator of inflammation, the cancer marker CEA, which is usually high in all types of cancer, and the protein CA-125, which is high in cases of endometriosis and ovarian cancer. At this stage, more protein-based biomarkers are being studied that could potentially be added to the list of tests.

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit

After an initial test on a small group of volunteers, the scientists now aim to test MenstruAI on over a hundred more people. In collaboration with the project's creators, they are also looking to optimize the user experience of these pads.

If all goes well, it will develop into a simple and inexpensive diagnostic tool that could even save lives. And it will tap into a body function that has been taboo until now: 

"When we talk about taking care of our health, we can't simply exclude half of humanity," notes University of Zurich professor Inge Herrmann, noting that even in scientific circles, menstruation is still treated as a taboo.

 Lucas Dosnon added: 

“Such bold programs are needed to break existing patterns of behavior and ensure that women's health finally takes the place it deserves.”