Një nga pyetjet më të diskutueshme të kohëve të fundit në lidhje me pandeminë e Covid-19 është fakti nëse një kod QR mund të hapë botën, që nënkupton se mund të lirojë udhëtimet ndërkombëtare dhe lëvizjen e njerëzve.

Agjencia ndërkombëtare e lajmeve me seli në Paris, Agence France-Presse, raporton se përpjekjet globale për të zhvilluar pasaporta dixhitale të vaksinave po zhvillohen më tej në Estoni. Përpjekjet e deritanishme kanë në qendër kodin QR – një kod i lexueshëm nga makineritë, i përbërë nga një varg katrorësh bardhë e zi, që përdoret zakonisht për ruajtjen e URL-ve.

Siç është raportuar edhe më herët, Estonia po bashkëpunon me Organizatën Botërore të Shëndetësisë në një projekt pilot për të parë se si mund të funksionojnë certifikatat elektronike të vaksinave të cilat do të njihen globalisht.

Estonia ka tashmë sistemin e saj të të dhënave elektronike shëndetësore me informacione për vaksinat, por shumica e vendeve në botë nuk e bëjnë këtë dhe nuk ka njohje reciproke përtej kufijve. Marten Kaevats, një këshilltar për teknologjinë në qeverisë estoneze, tha se çështja kryesore për projektin deri më tani është të sigurojë që kushdo që kontrollon certifikatën mund të "besojë burimin".

OBSH, për momentin, nuk i rekomandon pasaportat e vaksinimit për udhëtime pasi nuk i sheh ato si garanci të mjaftueshme të mbrojtjes nga transmetimi i virusit. Sidoqoftë, certifikatat dixhitale të vaksinave janë një perspektivë e re, veçanërisht për bizneset e goditura nga pandemia, siç janë linjat ajrore.

Emirates dhe Etihad, dy nga linjat ajrore më të mëdha të Lindjes së Mesme, njoftuan në janar se do të provonin një aplikacion që lejon verifikimin e vaksinave para udhëtimit.

Projekti pilot i OBSH-së dhe Estonisë kërkon të shqyrtojë mundësinë e një "kartoni të verdhë smart" - një version dixhital i një sistemi ekzistues me letra, për të provuar vaksinimin.

Marten Kaevats, i cili gjithashtu është këshilltar i OBSH-së për çështje dixhitale të shëndetit, tha se do të ishte "e pamundur" të krijohej një ID globale dixhitale në muajt e ardhshëm dhe se një përzierje letrash dhe certifikatash elektronike ishte më e mundshme.

Nga ana tjetër, ekspertë po ngrenë pyetje në lidhje me privatësinë dhe të drejtat e njeriut.

Universiteti i Exeter në Mbretërinë e Bashkuar publikoi një raport më 3 dhjetor mbi ndikimin që pasaportat dixhitale të shëndetit do të kenë në të drejtat e njeriut siç parashikohet me ligj.

"Pasaportat dixhitale të shëndetit mund të kontribuojnë në menaxhimin afatgjatë të pandemisë Covid-19," tha në dhjetor për Euronews Ana Beduschi, një profesore e asociuar e drejtësisë dhe një nga autoret e raportit. "Megjithatë, ato paraqesin pyetje thelbësore për mbrojtjen e privatësisë së të dhënave dhe të drejtave të njeriut."

"Për t'ju dhënë një shembull, imagjinoni që autoritetet publike do të kërkojnë nga të gjithë që të shfaqin rregullisht statusin e tyre shëndetësor - për shembull, rezultatet e provave për Covid-19 ose të dhënat e vaksinimit - për të hyrë në hapësira publike dhe private, të tilla si restorante, kisha ose transport publik. Bazuar në statusin e tyre shëndetësor, disa njerëz mund të lëvizin lirshëm - ky do të ishte rasti i atyre që do të kenë rezultuar negativë për Covid-19 ose do të jenë vaksinuar," tha Beduschi.

"Në të kundërt, të tjerët nuk do të lejohen të udhëtojnë dhe të hyjnë në vende të veçanta, duke përfshirë kishat, vendet sportive dhe zonat e tjera. Padyshim, masa të tilla mund të ruajnë liritë e atyre që nuk kanë sëmundjen ose janë vaksinuar," argumentoi ajo. "Megjithatë, nëse disa njerëz nuk mund të kenë ose të përballojnë teste ose vaksina Covid-19, ata nuk do të jenë në gjendje të provojnë statusin e tyre shëndetësor dhe kështu liritë e tyre do të kufizohen de facto".

Burimet: Agence France-Presse, Euronews, MK Estonia