Sir Ahmed Salman Rushdie po qëndron në ventilim nën kujdesin e mjekëve (pajisje që shërben për të lëvizur ajrin brenda dhe jashtë mushkërive) pasi u sulmua në podium teksa po përgatitej të mbante një leksion në New York.
Rushdie, autor, shkrimet e të cilit çuan në kërcënime me vdekje nga Irani në vitet 1980, u godit me thikë në qafë dhe në bust teksa ishte gati të jepte një leksion në New York. Shkrimtari, 75 vjeç, u dërgua menjëherë në operacion dhe Andrew Wylie, zëdhënësi i tij, tha në një deklaratë të premten në mbrëmje se autori ishte vendosur në një ventilator dhe kishte pësuar lëndime të konsiderueshme: “Lajmet nuk janë të mira. Salman ka të ngjarë të humbasë njërin sy; nervat në krahun e tij janë prerë; dhe mëlçia e tij u godit me thikë dhe u dëmtua.”
Autoritetet më vonë e identifikuan njeriun e dyshuar për goditjet me thikë si 24-vjeçarin Hadi Matar nga Fairview, New Jersey, i cili kishte blerë një biletë për të ndjekur eventin. Një reporter i Associated Press dëshmoi se një burrë shkoi në podium në Institutin Chautauqua dhe filloi të sulmonte Rushdie teksa ai po prezantohej për të dhënë një fjalim para një auditori me qindra njerëz në lidhje me lirinë artistike. Një efektiv i policisë arrestoi sulmuesin.
Rushdie, autor i 14 romaneve, ishte ftuar për të folur për rëndësinë e ofrimit të azilit nga SHBA për shkrimtarët dhe artistët e tjerë në mërgim.
New York Post, duke cituar burime të zbatimit të ligjit, e përshkroi sulmuesin Hadi Matar si dashamirës ndaj qeverisë iraniane. Në një konferencë shtypi të premten vonë, autoritetet thanë se motivi i sulmit ishte i paqartë.
Libri i Rushdie, “Vargjet Satanike”, është ndaluar në Iran që nga viti 1988, pasi shumë muslimanë e konsiderojnë atë si blasfemi. Një vit më vonë, lideri i ndjerë i Iranit, Ajatollah Ruhollah Khomeini, nxori një fetva (një deklaratë ligjore nga një dijetar juridik islam, i njohur si myfti) duke bërë thirrje për vdekjen e Rushdie. Një shpërblim prej më shumë se 3 milionë dollarë është ofruar gjithashtu për këdo që vret Rushdie.
Qeveria e Iranit është distancuar prej kohësh nga dekreti i Khomeinit, por ndjenjat anti-Rushdie kanë vazhduar.
Gazetarët, shkrimtarët dhe të famshmit reaguan të tronditur dhe të shqetësuar. Autori Stephen King shkroi në Twitter: "Shpresoj që Salman Rushdie të jetë mirë". Autorja indiane dhe aktivistja politike dhe mjedisore Arundhati Roy tha për Guardian: “Jam e tronditur dhe e trishtuar jashtë mase. Asgjë nuk mund ta justifikojë këtë sulm.”
Shkrimtari Kazuo Ishiguro tha për Guardian: “Ai ka qenë jashtëzakonisht i guximshëm gjatë gjithë këtyre viteve, duke e vënë veten vazhdimisht në linjë për të drejtën për të menduar dhe folur lirshëm, pavarësisht nga rreziqet që nuk u zhdukën kurrë. Ne shpresojmë dhe shpresojmë se ai do ta kalojë.”
Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, shkroi në Twitter: “Për 33 vitet e fundit, Salman Rushdie ka simbolizuar lirinë dhe luftën kundër obskurantizmit. Sapo e ka goditur urrejtja dhe barbaria, në mënyrë kaq frikacake. Lufta e tij është e jona dhe universale. Sot më shumë se kurrë jemi në krah të tij.”
Rushdie ka qenë më parë president i PEN America, organizatë me në fokus shprehjen dhe fjalën e lirë përmes zhvillimit të letërsisë dhe të drejtave të njeriut, dhe drejtoresha ekzekutive e saj, Suzanne Nossel, ishte mes atyre që reaguan ndaj sulmit.
Rushdie fitoi famë me librin “Fëmijët e Mesnatës” i cili fitoi çmimin Booker në 1981. Romani i tij i katërt, “Vargjet Satanike” (1988), ishte objekt polemikash, duke shkaktuar protesta nga muslimanët.
Rushdie është një autor i njohur në Shqipëri; “Vargjet satanike” ka qenë një ndër librat më të shitur në vend.
Burimet referencë: Guardian, New York Post, Associated Press